OBEZİTE

Obezite

Obezitenin tanımı olarak vücut yağının sağlığını bozacak şekilde olması gerekenden fazla birikmesinin sonucudur.

Metabolik bir rahatsızlık olan obezite, neredeyse dünya genelinde görülen sağlık sorunudur. Sadece dış görünüşe bağlı bir sorun olarak algılansa da aşırı kilonun iç organlara verdiği tahribat oldukça fazladır. Obezitenin insan vücudunda yarattığı sağlık sorunlarından bazıları ise şeker hastalığı, yüksek tansiyon, safra kesesi hastalıkları, bazı kanser türleri, felç, karaciğer yağlanması, solunum zorluğu, ruhsal sorunlar, kas - iskelet sistemi problemleridir.

Obezite belirtileri arasındaki en gözle görüleni vücuta aşırı düzeyde yağ birikimidir. Buna bağlı olarak farklı belirtiler de kendini göstermeye başlar. Bunlardan bazıları ;

• Aşırı terleme
• Çabuk yorulma
• Nefes Darlığı
• Horlama
• Sırt ve eklem ağrılarına bağlı kendisi yorgun hissetme
• Psikolojik sorunlar

Obezite Neden Olur ?

Obezite bir diğer adıyla «aşırı şişmanlık» bir çok nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Fakat en büyük neden olarak düzensiz beslenme ve hareketsizlik olarak söyleyebiliriz. Bunun yanında psikolojik olaylar, doktor kontrolünde yapılmayan diyetler, alanında uzman doktorlara danışılmadan tüketilen ilaçlar, anne sütünün yetersiz alınması, alkol ve sigara kullanma alışkanlığı da obezite oluşumuna neden olmaktadır.

Obezite Tedavisi

Obezitenin ilk tedavi yaklaşımı doktor kontrolünde yapılacak diyet ve spordur. Öncelikle doktor tarafından değerlendirilmesi yapılan hasta ile ilgili kendisinde kilo vermeye engel bir unsur varsa buna uygun medikal tedavi ardından hastalar diyetisyene yönlendirilir. Medikal tedavi yöntemi daha çok Morbid obezite olarak adlandırdığımız hastalara önerilir. Bu hastalar diyet ile belli bir kilo kaybı yaşasalar da bu oran çok düşüktür ve yeniden kilo alma riskleri çok yüksektir. Mide küçültme ameliyatı ya da Gastrik Bypass ameliyatlarından biri olan hastalarda ise metebolizmalarında değişiklik görülür. Özellikle tüp mide ameliyatından sonra çok ciddi iştah kaybı olur. Ameliyat sonrası takip çok önemlidir. Vücudun yeni metebolizmaya uyum sağlaması açısından özellikle ilk birkaç ay kontrol altında olmanız gerekmektedir. Ameliyat sonrası eski düzeninize geri dönmemek için doktorunuza danışarak size uygun bir diyet ve spor programı oluşturmalı ve bunları hayat düzeninize adapte etmelisiniz.

Obezite Cerrahi Uygulamaları Nelerdir ?

Obezite cerrahisinde uygulanacak yöntemler kişiye ve özelliklerine göre farklılık göstermektedir.

Mide Bandı (Mide Kelepçesi)

Mide Kelepçesi genelde morbid obezite tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemdir. Yemek borusu ile mide arasına takılan bu protez kişinin daha çabuk doyma hissine ulaşmasını sağlar. Kişi daha fazla yemeye çalışması durumunda mide bulantısı ve kusma şikayetlerinde bulunabilir. Mide Kelepçesi ameliyatı yaklaşık olarak 1 saat sürer. 1cm geçmeyen kesik açılarak ameliyat gerçekleşir. Ameliyat kesikleri çok küçük olduğu için hastanın kısa sürede iyileşmesi sağlanır.

Not: Mide kelepçesi bir diğer adıyla mide bandı son yıllarda etkinliğini yitirmiş ve artık kullanılmayan bir yöntemdir.

Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastretomi)

Tüp mide ameliyatı bir diğer adı ile mide küçültme ameliyatı fizyolojik bir yöntem olup komplikasyon açısından daha düşük oranlara sahiptir. Tüp mide ameliyatının uygulama süresi kısa, cerrah açısından da uygulanması daha kolaydır. Kapalı ameliyat yöntemi ile midenin %80’i kesip çıkarılmaktadır. Mideden alınan bölüm açlık hissinin yaşandığı bölümdür ve bu bölüm alınır böylece açlık hissiniz ortadan kalkar ve insilün direnciniz kırılır. Tüp mide ameliyatının başarısı kalıcıdır ve diğer cerrahi uygulamalara göre nispeten daha kolaydır. Mide küçültme ameliyatında vücudunuza mide bandı gibi yabancı bir cisim yerleştirilmez.

Gastrik Bypass

 20 yıldan daha fazla süredir uygulanan Gastrik bypass ameliyatının amacı midenin küçültülmesi ve tüketilen gıdaların daha hızlı bağırsaklara ulaşmasını sağlamaktır. Böylece  hastalar hem daha az besinle doyar, hem de aldıkları gıdanın bir kısmı emilir.

Sık Sorulan Sorular

• Kimler ameliyat olamaz?
  • Ciddi psikiyatrik hastalığı olanlar.
  • Alkol ve madde bağımlılığı olanlar.
  • Ameliyat sonrası diyet konusunda gerekli yaşam tarzlarında değişiklik yapamayacak hastalar.
  • Anestezi almasında engel olan hastalar.
• Obezite ameliyatları ne kadar sürer?

  Kişiye göre değişiklik gösteren bu süre en az 45 dakika en fazla 1.5 saat arasında sürmektedir. Tüp mide ameliyatı sonrası hastalar genellikle 3 gün içinde taburcu olabilmektedir. Gastrik Bypass ameliyatı sonrası hastalar hastanede 4-6 gün takip altına tutulmalıdır. Doktor kontrollerinden sonra taburcu olabilirler.

• Kimler obezite cerrahisi olabilir?

  Obezite cerrahisi vücut kitle indeksi 40 ve üzeri olan (morbid obez) ya da 35'in üzerinde olan ve doktor kontrolünde tıbbi beslenme, egzersiz, medikal tedavi gibi yöntemlerle zayıflayamayan hastalara önerilmektedir.

• Vücut kitle endeksi nasıl ölçülür?

  Vücut ağırlığı (kg) / boy uzunluğunun (m) karesi formülü kullanılır.

  Örneğin; Kişinin 1.74 metre uzunluğa ve 70 kilogram ağırlığa sahip olduğunu düşünelim.

  1.74 x 1.74 = 3.02

  70 / 3.02 = 23.2

  Bu durumda kişinin vücut kitle indeksi 23.2 BMI'dır.

• Tüp Mide Ameliyatı (Mide Küçültme Ameliyatı) Kaç Yaşına Kadar Yapılır?

  Tüp mide yani mide küçültme ameliyatı 18-65 yaş arası kişilere yapılır. Kişinin ameliyata uygun olması için, Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen Vücut kitle İndeksi değerinin 35 ve üzerinde olması gerekir.

• Tüp Mide ve Gastrik Bypass Arasındaki Fark Nedir? Hangisi Daha Üstündür?

  Gastrik bypass ameliyatında mide küçültülür, bağırsak kolları yer değiştirilerek gıda alımı kısıtlanır. Tüp mide ameliyatında ise midenin açlık hormonlarının salgılandığı kısmın dahil olduğu bölüm alınır, bağırsaklarda değişiklik yapılmaz. Hastalar her iki ameliyat sonrasında iyi takip edilmelidir. Aksi taktirde geri kilo alımı başlanabilir. Tüp mide ameliyatında revizyon ameliyatları olabilir fakat gastrik bypass ameliyatında anatomik yapı değiştirildiği için ameliyat bir daha tedavi edilemez.

• Çocuklarda obezite görülür mü?

  Çocuklarda görülen obezite genetik faktörden daha çok yeme alışkanlığının bozuk olmasından kaynaklanmaktadır. Obez çocuklarda genelde altta yatan önemli bir sorun yoktur. Çocukluk obezitesinde besinlerden alınan enerjinin fiziksel aktivite ile atılmaması durumunda dengesizlik oluşmaktadır.

• Obezite Hastalığı Genetik Mi?

  Aile bireylerinin kilolu olması çocukların obez olma riskini artıran faktörler arasındadır. Fakat sadece genetik yapı tek başına sorumlu tutulamaz. Ailelerin yeme alışkanlıkları ve fiziksel aktiviteleri de kilo alımı ile bağlantılıdır.